Με την ευκαιρία της επετείου των 200 χρόνων της Ελληνικής Επανάστασης παραθέτω, όπως γράφηκε στο περιοδικό Νέα Εστία, ένα κείμενο του αειμνήστου προέδρου της Ακαδημίας Αθηνών και Διευθυντή του περιοδικού Πέτρου Χάρη, ο οποίος αναφέρει και είναι και επίκαιρα, τα φυσικά στοιχεία θάλασσα, άνεμοι, βροχή αλλά και ελευθερία. Γράφει λοιπόν:
«Στο πλήθος των κειμένων που δημοσιεύθηκαν για τον πανηγυρισμό της μεγάλης Επετείου, ας προσθέσουμε μια σελίδα, που το περιεχόμενό της δεν μας το έδωσαν οι ιστορικοί, οι απομνημονευματογράφοι ή οι ανεκδοτολόγοι, αλλά οι πιο απροσδόκητες πηγές: ο ελληνικός ουρανός και οι ελληνικές θάλασσες. Θα ακριβολογούσα, αν έλεγα, ότι στις πηγές αυτές με οδήγησε ένας καθηγητής, ένας μετεωρολόγος, ο κ. Β.Δ. Κυριαζόπουλος, που έχει γράψει ένα αξιόλογο μελέτημα, -πανηγυρικό για την 25η Μαρτίου, -με τον τίτλο «Ο καιρός κατά τους αγώνας υπέρ της ελευθερίας». Και πρέπει ακόμα να πω ότι μ’ έκαμε πολύ να σκεφτώ απάνω σ’ αυτό το θέμα, που, βέβαια, δεν εξαντλείται με την έρευνα μόνο γύρω από παλαιότερα και νεότερα κρίσιμα ελληνικά γεγονότα.
Και η θάλασσα και οι άνεμοι και η βροχή είναι εξακριβωμένο ότι πολλές φορές στάθηκαν πολύτιμοι σύμμαχοι των Ελλήνων στους άνισους πολέμους που υποχρεώθηκαν να κάνουν από τους κλασικούς χρόνους ως το Εικοσιένα. Ο Μαρδόνιος, ο στρατηγός του Δαρείου, όταν πέρασε στη Μακεδονία, έστειλε το στόλο του στην Άκανθο, στη σημερινή Ιερισσό, εκεί όμως, – φθινόπωρο του 492 π.Χ., – κοντά στον Άθω, έπαθε μεγάλη συμφορά. Κατέβηκε σφοδρός βόρειος άνεμος από τον αυστηρό Βράχο, σηκώθηκε φοβερή τρικυμία κι ο περσικός στόλος έχασε τρακόσια σκάφη και περισσότερους από 20.000 άντρες. Μας λέει ο Ηρόδοτος: ‘‘Άλλοι συντρίβονταν στους βράχους, άλλοι, επειδή δεν ήξεραν να κολυμπούν, επνίγονταν, άλλοι πέθαναν από το κρύο και άλλοι σπαράχτηκαν απ’ τα θαλάσσια θηρία, που είναι άφθονα και σήμερα ακόμα, στα νερά της πιο άγριας ακτής του Αιγαίου’’. Έτσι είχε άδοξο τέλος η πρώτη εισβολή των Περσών στην Ελλάδα.
Τα ίδια και χειρότερα έπαθε κι ο στόλος του Ξέρξη στους Ίπνους του Πηλίου, στη Σηπιάδα άκρα, στη Μελίβοια και στην Κασθαναία, όταν ξέσπασε πάλι δυνατή τρικυμία με ορμητικό άνεμο. Η ίδια πηγή, ο Ηρόδοτος, μας πληροφορεί ότι η δύναμη του ανέμου ήταν αφόρητη, κράτησε τρεις ημέρες και στοίχισε στον Πέρση 400 πολεμικά, πολλά σιταγωγά και άλλα βοηθητικά σκάφη, πολλούς στρατιώτες και ναύτες και άπειρα εφόδια και σκεύη.
Έχουμε ακόμη μιαν αξιομνημόνευτη επέμβαση των ανέμων και της θάλασσας που έφερε όλεθρο στους Πέρσες (κοντά στα Κοίλα της Εύβοιας) και τα ανάλογα περιστατικά του Εικοσιένα, που τα ιστορούν ο ναύαρχος Νικόδημος, ο Κασομούλης και άλλοι. Στα ‘‘Στρατιωτικά Ενθυμήματα’’ του Κασομούλη διαβάζουμε αυτήν εδώ την περιγραφή μάχης, που καθαρότατα δείχνει τι αποφασιστική επίδραση είχαν οι καιρικές συνθήκες: ‘‘Εκείνην την στιγμήν πίπτει εν νέφος καταχνιάς μόνον εις το κέντρον όπου πολεμούσεν ο αρχηγός (Καραϊσκάκης). Κερδίζει την περίστασιν του σκότους, εξέρχεται από τα οχυρώματά του, πηδά έξω. Φονεύεται ο γενναίος Αλβανός (αρχηγός), δειλιάζει ο στρατός των εχθρών και εκ μιας πανταχόθεν πηδήσαντες οι Έλληνες τους έδιωξαν έως το Βραχώρι (αρχές Φεβρουαρίου 1823) … Βιασμένοι οι Πασσιάδες από την πείναν, προβλέποντες ότι έμελλαν να κλεισθούν πανταχόθεν κλπ.» απεφάσισαν να περάσουν με κάθε τρόπο τον πολύ εξογκωμένο Αχελώο κοντά στη Λεπενού (9 Φεβρουαρίου 1823).’’
Αν θέλαμε τώρα να ρίξουμε μια ματιά κι έξω από την Ελλάδα και να θυμίσουμε ένα τουλάχιστον ανάλογο περιστατικό, με μεγάλη μάλιστα ιστορική αξία, θα μπορούσαμε να αναφέρουμε το ρόλο, τον αποφασιστικό ρόλο, του ρωσικού χειμώνα του 1812 στην ήττα του Ναπολέοντος.
Χρειάζονται περισσότερα για να δικαιολογηθεί ο τίτλος του σύντομου αυτού κειμένου, που ίσως προκαλεί την απορία; Δεν πιστεύω. Η Ελευθερία, βλέπετε, μπορεί να έχει τους πιο απίθανους συμμάχους, σε όλες τις εποχές και σε όλες τις χώρες.»
Γράφει ο Γεώργιος Κωσταγιάννης,
Πρόεδρος του Μορφωτικού Συλλόγου Λεβαδείας
Follow us:
