ΔΙΚΤΥΟ ΒΟΙΩΤΩΝ : “Η ΕΠΕΛΑΣΗ ΤΩΝ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΩΝ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΕΠΙΘΕΤΙΚΑ”

Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας αρνείται την ενημέρωση!

Την ώρα που δεκάδες αδειοδοτήσεις αιολικών και φωτοβολταϊκών έργων συνεχίζονται με αμείωτους ρυθμούς σε δημόσιες δασικές εκτάσεις, βουνά και παράκτιες περιοχές, η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας όχι μόνο δεν κάνει τίποτε για να βάλει ένα φρένο, αλλά εμποδίζει ακόμη και την ενημέρωση φορέων και πολιτών.

Ως Δίκτυο Βοιωτών, διαπιστώνοντας ότι πλήθος έργων τεμαχίζονται ώστε να βρίσκονται κάτω από το όριο των 10 MW  και να αδειοδοτούνται περιβαλλοντικά με συνοπτικές διαδικασίες, χωρίς ΜΠΕ και  χωρίς καμία ενημέρωση και δημόσια διαβούλευση -ακόμη και θηριώδη έργα με ανεμογεννήτριες ύψους 200 και 223 μέτρων στην καρδιά του Ελικώνα-, ζητήσαμε εγγράφως να ενημερωθούμε από την Περιφέρεια Στερεάς και την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας – Στερεάς για το ποια από αυτά τα έργα ακολουθούν αυτή τη διαδικασία αδειοδότησης. Στο αίτημα αυτό, η μεν Αποκεντρωμένη απάντησε άμεσα -αν και όχι πλήρως- για έργα αρμοδιότητάς της, η δε Περιφέρεια κωλυσιεργεί απαράδεκτα μέχρι σήμερα. Είτε παραπέμποντάς μας αρχικά στη Διαύγεια (όπου, ως γνωστόν, αναρτώνται οι αποφάσεις, δηλαδή κατόπιν εορτής), είτε -αφού επανήλθαμε-  ζητώντας να αποδείξουμε το έννομο δικαίωμά μας στην ενημέρωση και παραπέμποντας το θέμα στη Νομική της Υπηρεσία!

Η απαράδεκτη αυτή κατάσταση είναι ενδεικτική του τρόπου με τον οποίο αιρετοί και υψηλά ιστάμενοι υπηρεσιακοί παράγοντες αντιλαμβάνονται το ρόλο τους, ο οποίος θα έπρεπε να είναι η περιφρούρηση του δημοσίου συμφέροντος, η προστασία της δημόσιας γης και του περιβάλλοντος και όχι η άνευ όρων και ορίων υπεράσπιση των  ιδιωτικών συμφερόντων. Προκαλεί θλίψη και οργή το γεγονός μια αποκεντρωμένη κρατική υπηρεσία να απαντά, ενώ η υπηρεσία της αιρετής δευτεροβάθμιας αυτοδιοίκησης να αρνείται. Ακόμη περισσότερο όταν αυτή η υπηρεσία,  δηλαδή η Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Στερεάς, επί σειρά ετών εκδίδει θετικές γνωμοδοτήσεις μέσω του Διευθυντή της, αντιγράφοντας ατόφια τα επιχειρήματα των μελετών των ενεργειακών έργων, που υποβάλλονται από τους επενδυτές. Με τέτοιες πρακτικές, μόνο σαν εμπαιγμό μπορούμε να χαρακτηρίσουμε το γεγονός ότι τα αιρετά όργανα -σε κάποιες περιπτώσεις- γνωμοδοτούν αρνητικά, όταν οι δικές τους υπηρεσίες γνωμοδοτούν θετικά, αρνούμενες ακόμη και την παροχή στοιχείων.

Καλούμε φορείς και πολίτες του νομού να καταδικάσουν την πολιτική παράδοσης του φυσικού μας πλούτου σε κερδοσκόπους και καταστροφείς, θυμίζοντας ότι η γενική κατακραυγή ήταν αυτή που υποχρέωσε Δημοτικά συμβούλια και Περιφέρεια να αρχίσουν να γνωμοδοτούν αρνητικά για τα πιο ακραία από τα ενεργειακά έργα, την ίδια στιγμή που η τιμή του ρεύματος εκτινάσσεται στα ύψη και μεγάλα τμήματα του πληθυσμού αδυνατούν να έχουν επαρκή θέρμανση και, γενικότερα, πρόσβαση σε στοιχειώδεις ενεργειακές υπηρεσίες. 

Ως Δίκτυο Βοιωτών στείλαμε σχετική επιστολή στη Νομική Υπηρεσία της Περιφέρειας, με την οποία απαιτούμε την απρόσκοπτη πρόσβαση στην περιβαλλοντική πληροφόρηση. Από τον Περιφερειάρχη και το Περιφερειακό Συμβούλιο Στερεάς ζητάμε να εξασφαλίσουν την πιο πλήρη και ευρεία ενημέρωση, καθώς και την ανάληψη, επιτέλους, ουσιαστικών πρωτοβουλιών για να μπει «φρένο» στην ενεργειακή φρενίτιδα, που απειλεί το παρόν και το μέλλον του τόπου μας. 

Προς

τη Νομική υπηρεσία της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας

Θέμα: Διεκπεραίωση αιτήματος πρόσβασης σε περιβαλλοντική πληροφόρηση

Οι διαρκείς αλλαγές, που έχουν επέλθει στην περιβαλλοντική και λοιπή αδειοδοτική διαδικασία των έργων και, ειδικότερα, αυτών που σχετίζονται με τις ενεργειακές δραστηριότητες κάθε είδους, έχουν περιορίσει ασφυκτικά το δικαίωμα πολιτών και φορέων στην περιβαλλοντική πληροφόρηση και, κατά συνέπεια, τη δυνατότητα άσκησης νόμιμων δικαιωμάτων, όπως αυτό της έκφρασης ενστάσεων και αντιρρήσεων στον κατάλληλο χρόνο, δηλαδή πριν την υλοποίηση των έργων.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η διαδικασία που ακολουθείται για την περιβαλλοντική αδειοδότηση αιολικών και φωτοβολταϊκών έργων, με ισχύ μικρότερη των 10 MW, μέσω της έγκρισης Πρότυπων Περιβαλλοντικών Δεσμεύσεων (ΠΠΔ), χωρίς δημόσια διαβούλευση και χωρίς τη δημοσιοποίηση του περιβαλλοντικού φακέλου των έργων. Αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας είναι η έκδοση αποφάσεων, χωρίς την παραμικρή γνώση και συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών και των άμεσα ενδιαφερομένων πολιτών και η δημιουργία τετελεσμένων.

Θα γνωρίζετε, ασφαλώς, ότι έχει εκδοθεί -και συνεχίζει να εκδίδεται- μεγάλος αριθμός βεβαιώσεων παραγωγού, για έργα στο νομό Βοιωτίας (και όχι μόνο), που ανήκουν στη συγκεκριμένη κατηγορία. Στο επιχείρημα ότι πρόκειται για έργα μικρού (;) μεγέθους και περιορισμένων (;) περιβαλλοντικών επιπτώσεων, αντιτάσσουμε ότι:

α) πολλά από αυτά αφορούν θηριώδεις κατασκευές, όπως οι Α/Γ ύψους 200 και 223 μέτρων στις θέσεις «Φράσερι» και «Φραξάς», στην Αγία Άννα της ΔΕ Κορώνειας.

β) σε άλλες περιπτώσεις ακολουθείται η τακτική της τμηματοποίησης έργων, που υπερβαίνουν σε ισχύ τα 10 MW, ώστε να παρακαμφθεί η διαδικασία της υποβολής ΜΠΕ και της δημόσιας διαβούλευσης.

Αντιμέτωποι με μια τέτοια κατάσταση, πολίτες και φορείς αναγκάζονται να καταφεύγουν στην ειδική και στοχευμένη πληροφόρηση, από τις αρμόδιες για την έγκριση ΠΠΔ αρχές, όταν πληροφορούνται την έκδοση σχετικών βεβαιώσεων παραγωγού από τη ΡΑΕ. Αυτό έκανε και η συλλογικότητά μας, το Δίκτυο Βοιωτών κόντρα στον ενεργειακό «παροξυσμό», στις 20/12/2021, με -ταυτόχρονο- αίτημά του στη Διεύθυνση τεχνικού ελέγχου της Αποκεντρωμένης διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς και στη Διεύθυνση περιβάλλοντος και χωρικού σχεδιασμού της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, που συνοδεύονταν από ενδεικτικό πίνακα έργων με βεβαίωση παραγωγού και έλαβε τους αντίστοιχους αριθμούς πρωτοκόλλου. Το αίτημα ήταν και είναι το εξής: «Προκειμένου να ασκηθούν στοιχειώδη δικαιώματα στον τομέα της ενημέρωσης των πολιτών, ζητούμε από τις υπηρεσίες σας να μας γνωστοποιήσουν τα αιολικά και φωτοβολταϊκά έργα στο νομό Βοιωτίας, για τα οποία έχει εκδοθεί βεβαίωση παραγωγού και έχει υποβληθεί φάκελος για την έγκριση ΠΠΔ, ιδιαίτερα για αυτά που περιλαμβάνονται στο συνημμένο αρχείο».

Στο αίτημα αυτό η Διεύθυνση τεχνικού ελέγχου της Αποκεντρωμένης διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς απάντησε, έστω και μερικώς, άμεσα, στις 22/12/2021, με επιστολή και συνοδευτικό πίνακα. Η Διεύθυνση περιβάλλοντος και χωρικού σχεδιασμού της περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας απάντησε με επιστολή της, στις 7/1/2022, με τρόπο που παραπέμπει είτε σε μη κατανόηση του αιτήματος είτε σε σκόπιμη αποφυγή απάντησης επί της ουσίας. Πιο συγκεκριμένα, μας παραπέμπει στη «Διαύγεια», όπου αναρτώνται αποφάσεις, ενώ το αίτημά μας αφορούσε έργα που εξετάζονται, προκειμένου να εκδοθούν αποφάσεις έγκρισης ΠΠΔ.

Μετά την επισήμανση, από μέρους μας, στις 9/1/2022, του παραπλανητικού χαρακτήρα της παραπάνω απάντησης, λάβαμε νέα επιστολή από τη Διεύθυνση περιβάλλοντος και χωρικού σχεδιασμού της περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, στις 10/1/2022, με την οποία:

• Εμφανιζόμαστε να ζητούμε πρόσβαση σε ιδιωτικά έγγραφα και γίνεται επίκληση άρθρου του ν. 2690/1999.
• Μας ζητείται να γνωστοποιήσουμε στην υπηρεσία σας το ειδικό έννομο συμφέρον της συλλογικότητάς μας, προκειμένου να ικανοποιηθεί το αίτημά μας.

Ως προς τα παραπάνω έχουμε να σας παραθέσουμε τα εξής:

1. Με το αίτημά μας δε ζητάμε πρόσβαση σε έγγραφα, ούτε ιδιωτικά, ούτε δημόσια. Ζητάμε αναφορά στα έργα για τα οποία έχει υποβληθεί φάκελος για την έγκριση ΠΠΔ. Η απάντηση της Διεύθυνσης τεχνικού ελέγχου της Αποκεντρωμένης διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς, έστω για τα συγκεκριμένα έργα του πίνακα, είναι απολύτως ενδεικτική του είδους της απάντησης που περιμένουμε.

1. Το περιεχόμενο των φακέλων που υποβάλλονται στις αρχές, προκειμένου να εκδοθεί απόφαση έγκρισης ΠΠΔ, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί ιδιωτικό έγγραφο. Θεωρούμε ότι αποτελεί δημόσιο έγγραφο, με τον ίδιο τρόπο που θεωρείται δημόσιο έγγραφο και το περιεχόμενο των φακέλων περιβαλλοντικής αδειοδότησης των έργων ΑΠΕ με ισχύ μεγαλύτερη των 10 MW, που αναρτώνται στο Ηλεκτρονικό Περιβαλλοντικό Μητρώο, με ελεύθερη πρόσβαση, χωρίς καμία επίκληση ειδικού έννομου συμφέροντος. Το γεγονός ότι για τα έργα ΑΠΕ, με ισχύ μικρότερη των 10 MW, η υφιστάμενη νομοθεσία δεν προβλέπει υποβολή ΜΠΕ και δημόσια διαβούλευση, δεν ακυρώνει την υποχρέωση παροχής της σχετικής περιβαλλοντικής πληροφόρησης. Το δικαίωμά μας στην πρόσβαση και στο περιεχόμενο των φακέλων προτιθέμεθα να το χρησιμοποιήσουμε όπου και όταν κρίνουμε αναγκαίο.

1. Η περιβαλλοντική πληροφόρηση δε διέπεται από τις διατάξεις του ν. 2690/1999 (Κύρωση του κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας και άλλες διατάξεις), αλλά από τις διατάξεις του ν. 3422/2005 (Κύρωση της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα), στο άρθρο 4, παρ.1 του οποίου αναφέρεται:

Άρθρο 4

ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΕ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

1. Κάθε Μέρος εξασφαλίζει ότι, υπό τους όρους των ακολούθων παραγράφων του παρόντος άρθρου, οι δημόσιες αρχές, ανταποκρινόμενες σε αίτημα για περιβαλλοντικές πληροφορίες, διαθέτουν τις εν λόγω πληροφορίες στο κοινό, εντός του πλαισίου της εθνικής νομοθεσίας, συμπεριλαμβανομένων, εφόσον ζητούνται και υπό τους όρους της κατωτέρω υποπαραγράφου (β), αντιγράφων των πραγματικών εγγράφων που περιέχουν ή περιλαμβάνουν τις πληροφορίες αυτές:

(α) Χωρίς να πρέπει να δηλωθεί η ύπαρξη συμφέροντος

(β) Υπό την ζητούμενη μορφή, εκτός εάν:

(i) Είναι εύλογο να τις διαθέτει η δημόσια αρχή υπό άλλη μορφή, περίπτωση στην οποία πρέπει να δικαιολογείται η διάθεσή τους υπό αυτή τη μορφή, ή

(ii) Οι πληροφορίες είναι ήδη διαθέσιμες για το κοινό υπό άλλη μορφή.

1. Σε κάθε περίπτωση, το Δίκτυο Βοιωτών κόντρα στον ενεργειακό «παροξυσμό» είναι ένα άτυπο σχήμα, που σκοπό έχει το συντονισμό της δράσης φορέων, συλλογικοτήτων και πολιτών του νομού Βοιωτίας, για ζητήματα που σχετίζονται με την ανάπτυξη ενεργειακών δραστηριοτήτων και τις επιπτώσεις τους σε περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Τα χαρακτηριστικά του σχήματος και ο τρόπος της λειτουργίας του είναι σε δημόσια θέα στην ιστοσελίδα μας, ενώ έχουν παρουσιαστεί και σε ειδική δημόσια εκδήλωση. Σε εκδηλώσεις – συζητήσεις, που έχει οργανώσει το Δίκτυο Βοιωτών, έχουν συμμετάσχει κορυφαία αιρετά στελέχη των δήμων και της περιφέρειας, υπάρχει απρόσκοπτη επικοινωνία με φορείς και δημόσια διοίκηση, καθώς και παρεμβάσεις στην επιτροπή περιβάλλοντος και ανάπτυξης της περιφέρειας, χωρίς ποτέ να τεθεί σε αμφισβήτηση αυτό μας το δικαίωμα. Φροντίζουμε, μάλιστα, σε κάθε περίπτωση να γνωστοποιούμε τα ονόματα και τα στοιχεία επικοινωνίας των εκπροσώπων μας, ώστε να μην αφήνουμε χώρο σε κακόβουλους ισχυρισμούς περί ανωνυμίας κ.λπ.. Μας προκαλεί, συνεπώς, εντύπωση το γεγονός ότι μια υπηρεσιακή δομή της δευτεροβάθμιας αυτοδιοίκησης παρεμβάλλει εμπόδια στην περιβαλλοντική πληροφόρηση, απαιτώντας ειδική «διαπίστευση», την ίδια στιγμή που -με μεγάλη ευκολία- συναινεί στην ικανοποίηση των αιτημάτων των επενδυτών του χώρου της ενέργειας.

Με βάση τα παραπάνω, σας παρακαλούμε να υποδείξετε στη Διεύθυνση περιβάλλοντος και χωρικού σχεδιασμού της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας να ικανοποιήσει, χωρίς περαιτέρω χρονοτριβή, το αίτημά μας.

Επειδή είναι βέβαιο ότι ανάλογα αιτήματα θα υπάρξουν και στο άμεσο μέλλον και προκειμένου να αποφευχθεί σπατάλη χρόνου και άσκοπες αντιπαραθέσεις, καταθέτουμε την παρακάτω πρόταση, την οποία θα υποβάλλουμε και στα αρμόδια πολιτικά όργανα της Αποκεντρωμένης διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς και της περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας:

Στις ιστοσελίδες της Αποκεντρωμένης διοίκησης και της Περιφέρειας να προστεθεί σελίδα, στην οποία θα γίνεται ενημέρωση -σε πραγματικό χρόνο- για τα έργα ΑΠΕ, ισχύος κάτω των 10 MW, για τα οποία έχει υποβληθεί φάκελος για την έκδοση απόφασης έγκρισης ΠΠΔ, με παράλληλη παραπομπή στην αντίστοιχη βεβαίωση παραγωγού της ΡΑΕ, με τρόπο αντίστοιχο με αυτό που η επιτροπή περιβάλλοντος και ανάπτυξης της περιφέρειας γνωστοποιεί την έναρξη της δημόσιας διαβούλευσης των ΜΠΕ των έργων με ισχύ μεγαλύτερη των 10 MW.  

 Με εκτίμηση,

για το Δίκτυο Βοιωτών κόντρα στον ενεργειακό «παροξυσμό»